از ماه مارس ۲۰۲۵ در ایالات متحده و از ماه مه در بازارهای بینالمللی، بسیاری از وبسایتها گزارش کاهش نرخ تبدیل ارگانیک (Organic Conversion Rate) را ارائه دادهاند. فرض اولیه این است که AI Overviews گوگل (پاسخهای هوش مصنوعی در نتایج جستوجو) دلیل اصلی این افت باشد، اما دادهها نشان میدهد که این پدیده تنها بخشی از ماجراست.
پنج عامل کلیدی که میتوانند باعث کاهش نرخ تبدیل سئو شوند عبارتاند از:
- افت ترافیک بالای قیف بازاریابی (Top of Funnel – TOFU)
- تغییر مسیر کاربران به پلتفرمهای جایگزین
- جابهجایی سهم ترافیک از ارگانیک به تبلیغات پولی
- اختلال در انتساب منبع تبدیل (Attribution)
- شرایط اقتصادی و بازار
۱. افت ترافیک TOFU (Top of Funnel)
محتوای آگاهیبخش اولیه، مانند مقالات «X چیست؟» یا «چگونه Y کار میکند؟»، نقش غیرمستقیم اما اساسی در هدایت کاربر به مراحل بعدی قیف فروش دارد.
کاهش این نوع ترافیک حتی اگر در کوتاهمدت اثر مستقیم بر تبدیل نگذارد، در بلندمدت باعث افت نرخ کلی تبدیل میشود.
تحلیل پیشنهادی:
- بررسی نرخ افت صفحات TOFU در مقایسه با MOFU (Middle of Funnel) و BOFU (Bottom of Funnel)
- ارزیابی Assisted Conversions در ابزار Google Analytics
۲. مهاجرت کاربران به پلتفرمهای دیگر
کاربران ممکن است پاسخها یا محتوای مورد نیاز خود را به جای جستوجوی گوگل در TikTok، YouTube، Reddit، LinkedIn یا مستقیماً در چتباتها و LLMها پیدا کنند. وقتی تصمیم خرید یا تعامل کاربر در همان پلتفرم انجام شود، نیازی به بازگشت به گوگل نیست و این امر کاهش تبدیل ارگانیک را رقم میزند.
نشانهها:
- افزایش ترافیک ارجاعی (Referral Traffic) از پلتفرمهای اجتماعی یا ویدئویی
- تغییر در سهم جستوجوی برند در ابزارهایی مانند Similarweb
۳. جابهجایی از ارگانیک به تبلیغات پولی
در محیطی که AI Overviews پاسخ را سریع میدهد، بسیاری از کاربران به جای کلیک بر نتایج ارگانیک، روی تبلیغات کلیکی (PPC Ads) کلیک میکنند. این تغییر باعث افزایش CTR تبلیغات و کاهش ترافیک ارگانیک میشود.
تحلیل پیشنهادی:
✔ خدمات سئو وردپرس در بهترین سطح کیفیتی و کمیتی به صورت فول پکیج 0 تا 100 بهینه سازی سایت و فضای مجازی ارائه می شود.
- مقایسه سهم جلسات (Sessions) ارگانیک و پولی در Google Analytics
- بررسی CPC (Cost per Click) و CTR کمپینها در Google Ads
۴. اختلال در Attribution (انتساب منبع تبدیل)
وقتی کاربر ابتدا از طریق AI Overview اطلاعات میگیرد و سپس مستقیماً وارد سایت میشود، ابزارهای تحلیلی این را به عنوان Direct Traffic ثبت میکنند، نه ارگانیک. این امر باعث کمبرآوردی تأثیر واقعی سئو میشود.
شاخص بررسی:
- افزایش تبدیلهای Direct همزمان با کاهش تبدیل ارگانیک
- پایداری یا رشد جستوجوهای برند (Branded Search Volume)
۵. عوامل اقتصادی و کلان
شرایط اقتصادی مانند کاهش تقاضا، تورم، فشار هزینهها و افت اعتماد مصرفکننده میتواند همه کانالهای بازاریابی را تحت تأثیر قرار دهد، نه فقط سئو.
راهکار تشخیص:
- مقایسه نرخ تبدیل ارگانیک با سایر کانالها (ایمیل، تبلیغات، مستقیم)
- اگر همه کانالها افت مشابه دارند، مشکل اقتصادی است؛ اگر فقط ارگانیک افت دارد، AI Overviews نقش پررنگتری دارد.
پیشنهادهای اجرایی برای سئوکاران ایرانی در مواجهه با کاهش نرخ تبدیل
۱. مقابله با افت ترافیک TOFU
سطح مبتدی
- تولید محتوای ساده و آموزشی که به پرسشهای عمومی کاربران ایرانی پاسخ دهد.
- استفاده از زبان فارسی روان و مثالهای بومی برای جذب کاربر تازه.
سطح متوسط
- ایجاد ساختار محتوای خوشهای (Content Clusters) برای پوشش کامل یک موضوع.
- استفاده از پرسشهای پرتکرار (FAQ) با هدف گرفتن Featured Snippet در جستوجوی فارسی.
سطح پیشرفته
- پیادهسازی Topic Authority در حوزه تخصصی و استفاده از دادهکاوی برای یافتن کمبودهای محتوایی.
- تست A/B روی نوع محتوا و بررسی اثر آن بر Assisted Conversions در Google Analytics 4.
۲. انتقال کاربران به پلتفرمهای دیگر
سطح مبتدی
- حضور فعال و منظم در اینستاگرام و آپارات با لینکدهی به سایت.
- انتشار نسخه خلاصه مقالات در کانالهای تلگرام یا واتساپ کسبوکار.
سطح متوسط
- ایجاد محتوای بومیسازیشده در یوتیوب و تیکتاک (برای بازار خارج یا ایرانیان خارج از کشور).
- همکاری با اینفلوئنسرهای حوزه مرتبط برای هدایت ترافیک به سایت.
سطح پیشرفته
- استفاده از Omnichannel Marketing و سنجش سهم هر کانال در سفر مشتری.
- تحلیل دادههای Similarweb یا ابزارهای مشابه برای ردیابی رفتار کاربر بین پلتفرمها.
۳. جابهجایی به تبلیغات پولی
سطح مبتدی
اجرای کمپینهای تبلیغاتی در شبکههای ایرانی (مثل یکتانت، مدیااد) با هدف تقویت صفحات کلیدی.
✔ سئو در مشهد توسط بهترین شرکت و تیم سئو یعنی یاسئومی برای کسب و کارها و شرکت ها ارائه می شود.
سطح متوسط
- راهاندازی کمپین ریمارکتینگ برای کاربرانی که از ارگانیک وارد شدند ولی تبدیل نکردند.
- پایش نرخ بازگشت سرمایه (ROI) تبلیغات و مقایسه آن با سئو.
سطح پیشرفته
- استفاده از Google Ads با هدفگیری کلمات BOFU برای تکمیل اثر سئو.
- طراحی مدل انتساب چندلمسی (Multi-touch Attribution) برای فهم دقیق تأثیر ارگانیک و پولی.
۴. بهبود Attribution
سطح مبتدی
تنظیم صحیح UTMها در لینکهای تبلیغاتی و شبکههای اجتماعی.
سطح متوسط
- استفاده از Google Tag Manager برای ثبت رویدادهای کلیدی و مسیر کاربر.
- بررسی اختلاف دادهها بین GA4 و ابزارهای دیگر مثل Matomo یا Plausible.
سطح پیشرفته
- پیادهسازی Server-Side Tracking برای کاهش از دست رفتن دادهها در اثر محدودیت کوکیها.
- استفاده از مدلهای آماری برای تخمین تبدیلهای از دسترفته (Lost Conversions).
۵. مقابله با شرایط اقتصادی
سطح مبتدی
افزودن پیشنهادات تخفیف، هدایا یا ارسال رایگان برای افزایش نرخ تبدیل.
سطح متوسط
✔ طراحی سایت وردپرسی به صورت کاملا حرفه ای و در سطح جهانی در شرکت یاسئومی انجام می شود و پشتیبانی فنی 24 ساعته ارائه می شود.
- بهینهسازی صفحات فرود برای تأکید بر ارزش پیشنهادی (Value Proposition) و مزیت رقابتی.
- تست عناصر روانشناسی قیمتگذاری (مثل قیمتهای رُند یا روانی).
سطح پیشرفته
- تحلیل همبستگی دادههای کلان اقتصادی با روند تبدیلهای سایت و پیشبینی فصلی.
- استفاده از Personalized Offers بر اساس رفتار کاربر.
بررسی نهایی مقاله
- مبتدیها باید روی حضور مداوم و بهینهسازی محتوای ساده تمرکز کنند.
- سطح متوسط باید روی چندکانالهسازی و دادهمحوری در تصمیمات سئو کار کنند.
- حرفهایها باید به سمت یکپارچهسازی دادهها، تحلیل پیشرفته رفتار کاربر و مدلسازی انتساب حرکت کنند.
کاهش نرخ تبدیل سئو اغلب نتیجه همزمان چند عامل است. AI Overviews ممکن است آغازگر تغییر باشد، اما مهاجرت کاربران به پلتفرمهای دیگر، تغییر مسیر ترافیک به کانالهای پولی، مشکلات در Attribution و عوامل اقتصادی همگی میتوانند این روند را تشدید کنند.